
صنعت نساجی یکی از مهمترین و قدیمی ترین صنایع به شمارمی رود ، که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد.
صنعت نساجی یکی از مهمترین و قدیمی ترین صنایع به شمارمی رود. امروزه نه تنها انواع پوشاک و فرش و موکت را به یاری صنعت نساجی تهیه می شوند، بلکه برای ساخت ترمز ماشین، شریانهای مصنوعی، جادهها، هواپیماها و سایتهای فضایی به منسوجات نیاز است.
صنعت نساجی در حال حاضر صنعتی بسیار گسترده و پیچیده است که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد، تخصصی که در رشته مهندسی نساجی میتوان به آن دست یافت.
این صنعت شامل بخشهای مختلفی میشود که از آن جمله میتوان به کارخانههای ریسندگی (تولید نخهای مختلف)، بافندگی (تولید انواع پارچه)، تولید فرش ماشینی و موکت و همچنین کارخانههای تکمیلکننده این کالاها مثل رنگرزی، چاپ و کارخانههای تولید الیاف مصنوعی مثل نایلون و پلیپروپیلن اشاره کرد.
مهندسی نساجی رشتهای است که دانش و توانایی لازم را برای اداره بخشهای مختلف این صنعت به دانشجویان میدهد. این رشته دارای چند گرایش است:
1- مدیریت صنعت نساجی :
مهندس نساجی با تخصص مدیریت صنایع نساجی که بر مسایل مدیریتی و فنی احاطه دارد، عمدتاً به عنوان مسئول مدیریت و کنترل بخش های مختلف کارخانجات نساجی فعالیت می کند.
از آنجایی که صنعت نساجی در بخش های مختلف به حضور متخصصانی از جمله مهندس مکانیک، مهندس صنایع، مهندس برق و … نیاز ویژه دارد، مهندس نساجی باید بتواند ضمن شناخت جایگاه مهم آنها، همکاری خوبی با این متخصصان داشته باشد.
2- تکنولوژی نساجی :
مهندس نساجی با تخصص تکنولوژی نساجی با شیوه های ریسندگی و تولید نخ ها، تولید پارچه، قالی و موکت آشنا است و در طراحی و تعمیر ماشین آلات و قطعات نساجی تبحر دارد. به عبارتی این مهندس نساجی روی خط تولید نخ، پارچه و موکت کنترل داشت و مشکلات مربوط به ماشین آلات نساجی را حل می کند. برای طراحی و ساخت ماشین آلات نساجی ، مهندس نساجی با مهندسان دیگر از جمله مهندس مکانیک همکاری می کند.
3 – شیمی نساجی و علوم الیاف:
دانشجوی گرایش شیمی نساجی و علوم الیاف در زمینه تولید الیاف، خواص الیاف، مواد رنگزا، خصوصیات مواد رنگزا و نحوه تکمیل مواد نساجی مطالعه میکند. در واقع با طرز تهیه الیاف و نحوه کاربرد مواد شیمیایی در صنایع نساجی آشنا میگردد .به عبارت دیگر گرایش شیمی نساجی به عملیات شیمیایی صنعت نساجی میپردازد. فعالیتهایی مثل تولید الیاف، رنگرزی و یا عملیات تکمیلی که روی انواع منسوجات از جمله نخ، پارچه و … انجام میشود تا کالای نهایی آماده شده و مورد مصرف قرار گیرد.
4 – سازه های نانو:
دانشجوی گرایش شیمی نساجی و علوم الیاف در زمینه تولید الیاف، خواص الیاف، مواد رنگزا، خصوصیات مواد رنگزا و نحوه تکمیل مواد نساجی مطالعه میکند. در واقع با طرز تهیه الیاف و نحوه کاربرد مواد شیمیایی در صنایع نساجی آشنا میگردد .به عبارت دیگر گرایش شیمی نساجی به عملیات شیمیایی صنعت نساجی میپردازد.
فعالیتهایی مثل تولید الیاف، رنگرزی و یا عملیات تکمیلی که روی انواع منسوجات از جمله نخ، پارچه و … انجام میشود تا کالای نهایی آماده شده و مورد مصرف قرار گیرد.
5 – پوشاک :
امروزه که تولید پوشاک به سمت صنعتی شدن پیش رفته و کارخانجات بزرگ تولید پوشاک دایر شده است، نیاز به متخصصان پوشاک بسیار احساس می شود. متخصص گرایش پوشاک باید بتواند خطوط تولید پوشاک را طراحی کرده و نحوه دوخت و اتصال قطعات لباس ها را تعیین کند.
در تعیین زمانبندی و طراحی خط تولید هر نوع پوشاک باید طوری عمل کند که هیچ دستگاهی در هیچ زمانی بدون استفاده و بیکار باقی نماند. او باید تعداد دستگاه های لازم و موجود برای دوخت هر قطعه از لباس را تعیین کند تا حداکثر استفاده از دستگاهها به عمل آید.
چند دانشگاه / کالج و موسسه آموزشی برتر کانادا که رشته مهندسی نساجی را ارائه می دهند، عبارتند از:
1- Capilano University
2- Alberta College of Art & Design
3- Brock University
4- Concordia University
5- Collerge of the North Atlantic
دروس مشترک در گرایش های رشته مهندسی نساجی:
شیمی عمومی
آمار و احتمالات مهندسی
ریاضی عمومی
محاسبات عددی
معادلات دیفرانسیل
فیزیک عمومی
برنامهنویسی کامپیوتر
گرایش های رشته مهندسی نساجی در مقطع کارشناسی ارشد :
مدیریت صنایع نساجی
مهندسی ساختارهای نانولیفی
شیمی نساجی
علوم الیاف و تکنولوژی نساجی
گرایش های رشته مهندسی نساجی در مقطع کارشناسی:
شیمی نساجی و علوم الیاف
پوشاک
تکنولوژی نساجی